WDŻ
Program nauczania
Wychowania do życia w rodzinie
w roku szkolnym 2023/2024
w Zespole Szkolno- Przedszkolnym w Tykocinie
WSTĘP
Nauczanie Wychowania do życia w rodzinie realizowane w Zespole Szkolno- Przedszkolnym w Tykocinie polega na wspieraniu uczniów w rozwijaniu umiejętności funkcjonowania w relacjach społecznych. Głównym celem podejmowanych działań jest uczenie młodzieży szacunku dla norm moralnych, obyczajowych i prawnych, które tworzą system wartości w ujęciu społecznym. Wychowanie do życia w rodzinie jest realizowane zgodnie z obowiązującą podstawą programową. Dzięki realizacji treści i celów założonych w podstawie programowej uczniowie poszerzają umiejętności, które uwrażliwiają ich na drugiego człowieka i kształtują zdolność poszanowania jego odrębności. Są również zachęcani do wzmacniania relacji międzyludzkich, traktowania innych ludzi z empatią, życzliwością i zrozumieniem. Ponadto uczniowie są wspierani w przygotowaniu się do podejmowania decyzji i dokonywania wyborów w dorosłym życiu, zgodnych z akceptowanymi społecznie i etycznie normami postępowania oraz ogólnie przyjętymi wartościami, a także z uwzględnieniem takich aspektów jak: dostrzeganie potrzeb drugiego człowieka, poszanowanie jego intymności, godności, wolności oraz odpowiedzialności.
PODSTAWA PRAWNA REALIZACJI ZAJĘĆ WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE
Nauczanie Wychowania do życia w rodzinie jest realizowane zgodnie z:
- Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017 z dnia 24 lutego 2017 roku, poz. 356 z późn.zm.),
- Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 czerwca 2017 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakres treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego
(Dz.U. z dnia 9 czerwca 2017 roku, poz. 1117),
- Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 kwietnia 2018 roku w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. z dnia 18 maja 2018 roku, poz. 939, załącznik nr 1 pkt. 11),
- Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z dnia 24 sierpnia 2017, poz. 1575), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2019 zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z dnia 11 marca 2019,poz. 465);respektując:
- Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022 z dnia 9 lipca 2021 roku;wdrażając jednocześnie postanowienia: 4
- Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030, przygotowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w oparciu o Raport strategii umiejętności OECD w części dotyczącej wniosków i rekomendacji dla Polski (2019)
ZASADY REALIZACJI ZAJĘĆ WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE
1. Zajęcia są realizowane w klasach IV – VIII, jako zajęcia dodatkowe.
2. Zajęcia obejmują 14 lekcji wychowania do życia w rodzinie w danej klasie, przy czym uczniowie biorą udział w 9 lekcjach wspólnie z całym zespołem klasowym oraz w 5 lekcjach w osobnych grupach dla dziewcząt i dla chłopców. Tym samym uczniowie uczestniczą w 14 lekcjach wychowania do życia w rodzinie w roku szkolnym.
3. Udział ucznia w zajęciach nie jest obowiązkowy.
4. Na udział w zajęciach uczniów niepełnoletnich zgodę w formie pisemnej wyrażają rodzice lub opiekunowie prawni.
5. Zajęcia nie podlegają ocenie i nie wpływają na promocję ucznia do następnej klasy ani na ukończenie szkoły przez ucznia.
6. W przypadku udziału ucznia w zajęciach, fakt ten odnotowuje się na świadectwie szkolnym w części przeznaczonej na dodatkowe zajęcia edukacyjne wpisem „uczestniczył(a)”.
7. W każdym roku szkolnym przed przystąpieniem do realizacji zajęć nauczyciel prowadzący zajęcia wraz z wychowawcą klasy przeprowadza co najmniej jedno spotkanie informacyjne z rodzicami uczniów. Podczas spotkania lub spotkań nauczyciel jest obowiązany przedstawić pełną informację o celach i treściach realizowanego programu nauczania, podręcznikach szkolnych oraz środkach dydaktycznych.
CELE REALIZACJI WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE
Cele główne realizacji Wychowania do życia w rodzinie to:
1. Wspieranie wychowawczej roli rodziny,
2. Promowanie integralnego ujęcia ludzkiej seksualności,
3. Kształtowanie postawy prorodzinnej, prozdrowotnej i prospołecznej.
Cele kształcenia w zakresie Wychowania do życia w rodzinie to:
1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich i rodzicielskich, seksualnością człowieka i prokreacją; umiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej, małżeństwa i rodziny.
2. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z okresem dojrzewania, dorastania i wyborem drogi życiowej; umiejętność świadomego kreowania własnej osobowości.
3. Uzyskanie lepszego rozumienia siebie i najbliższego otoczenia; umiejętność poszukiwania i udzielania odpowiedzi na pytania o istotę człowieczeństwa, sens, cele i zadania życiowe.
4. Przyjęcie pozytywnej postawy wobec życia ludzkiego, osób niepełnosprawnych i chorych; przygotowanie, na podstawie wiedzy i wykształconych umiejętności do poszanowania godności życia ludzkiego i dojrzałego funkcjonowania w rodzinie.
5. Znajomość podstawowych zasad postępowania w sferze ludzkiej płciowości i płodności; kształtowanie postaw prozdrowotnych, prospołecznych i prorodzinnych.
TREŚCI NAUCZANIA WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE
W KLASACH IV – VIII
TREŚCI OGÓLNE
1. Ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka. Wnoszenie pozytywnego wkładu w życie swojej rodziny.
2. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie postawy szacunku wobec siebie.
3. Pomoc w przygotowaniu się do zrozumienia, akceptacji przemian okresu dojrzewania oraz do mierzenia się z trudnościami okresu dorastania.
4. Kształcenie umiejętności przyjęcia integralności człowieka. Znaczenie wyborów i urzeczywistniania wartości służących rozwojowi własnemu. Wskazanie na możliwości samodzielnego oddziaływania na własny rozwój oraz na rolę podejmowania prób działań samowychowawczych zgodnie z uznawanymi normami i wartościami. Poznawanie, analizowanie i wyrażanie uczuć. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów.
5. Pozyskanie wiedzy na temat organizmu ludzkiego i zachodzących w nim zmian rozwojowych w różnych okresach rozwojowych, w tym w okresie pre i postnatalnym oraz akceptacja własnej płciowości. Umiejętność obrony własnej intymności i nietykalności oraz szacunku dla ciała innej osoby.
6. Uświadomienie i uzasadnienie potrzeby przygotowania budowania związków uczuciowych, relacji bliskości i założenia rodziny.
7. Kształtowanie umiejętności korzystanie ze środków masowego przekazu, w tym z internetu, w sposób selektywny, umożliwiający obronę przed ich destrukcyjnym oddziaływaniem.
TREŚCI NAUCZANIA W KLASACH IV - VI
1. Budowanie bliskich relacji w rodzinie.
2. Rola rodziny w równych aspektach, w szczególności w zakresie:
3. Komunikacja w rodzinie.
4. Czas wolny.
5. Budowanie relacji koleżeńskich i przyjacielskich.
6. Zagadnienia związane z rozwojem psychofizycznym dziewcząt i chłopców.
7. Media i ich rola w życiu człowieka (wady i zalety).
TREŚCI NAUCZANIA W KLASACH VII - VIII
1. Miłość w życiu człowieka.
2. Rozwój psychoseksualny człowieka.
3. Odpowiedzialność w przeżywaniu własnej płciowości i budowanie szczęśliwych więzi.
4. Przedwczesna inicjacja seksualna.
5. Płodność człowieka.
6. Rodzina w kontekście trwałości małżeństwa, miłości, wzajemnego szacunku i troski.
7. Rodzina a normy i prawo.
METODY I FORMY NAUCZANIA WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE
Wychowanie do życia w rodzinie jest realizowane
1. Zgodnie z Planem nauczania przygotowanym dla klas IV - VIII na podstawie obowiązującej podstawy programowej i stanowiącym integralną część niniejszego programu;
2. W oparciu o podręczniki i ćwiczenia pt. „Moje dorastanie”, wydane przez Wydawnictwo „Taurus”;
3. Z wykorzystaniem następujących metod i form nauczania:
- warsztaty interaktywne,
- miniwykłady i prezentacje multimedialne (film, audio, fotografia),
- gry rozwojowe dedykowane nastolatkom,
- otwarte rozmowy i dyskusje nauczyciela i uczniów,
- współpraca uczniów w grupach i podgrupach,
- indywidualne aktywności uczniów.